Email the Author

About the Book

ግለሰባዊ ብልጽግና‼️

የዜጎች ብልጽግና ማለት አንድ ሰው የገንዘብ ደህንነት፣ ማህበራዊ ደህንነት እና የግል እርካታ የተሟላበት ሁኔታ ነው። 

ይህ ማለት አንድ ሰው በቂ ገቢ፣ ጥሩ ጤና፣ የትምህርት እድል፣ ደህንነቱ የተጠበቀ አካባቢ እና በማህበረሰቡ ውስጥ ሙሉ በሙሉ የመሳተፍ ችሎታ አለው ማለት ነው።

የዜጎች ብልጽግና የሚለካው በተለያዩ ነገሮች ነው። 

ከእነዚህም ውስጥ ጥቂቶቹ:-

1] የገቢ መጠን እና ስርጭት፣

የግል መኖርያቤት፣ የተመጣጠነ ምግብ እና አልባሳትን ጨምሮ ዜጎች የኑሮ ወጪያቸውን መሸፈን የሚችሉበት እና ለወደፊት ህይወታቸው መቆጠብ የሚችሉበት በቂ ገቢ አላቸው ወይ? 

የዜጎች የገቢ ልዩነት ምን ያህል ነው?

2] የትምህርት እና የጤና አገልግሎት ተደራሽነት፣

ለሁሉም ዜጎች ጥራት ያለው ትምህርት እና የጤና አገልግሎት ተደራሽ ነው ወይ?

3] የስራ እድል እና የኑሮ ጥራት፣

በቂ የስራ እድሎች አሉ ወይ? ስራዎቹ ተገቢ ደመወዝ እና የስራ ሁኔታዎች አላቸው ወይ?

4] ማህበራዊ ደህንነት እና መረጋጋት፣

ሕብረተሰቡ ሰላማዊ እና ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ወይ? የማህበራዊ ድጋፍ ስርዓቶች አሉ ወይ?

5] መሰረተ ልማት እና አገልግሎቶች፣

ንጹህ ውሃ፣ የኤሌክትሪክ ኃይል፣ የመንገድ እና የኢንተርኔት አገልግሎት በበቂ ሁኔታ ይገኛሉ ወይ?

 6] ፖለቲካዊ ተሳትፎ እና ነፃነት፣

ዜጎች በፖለቲካዊ ውሳኔዎች ላይ የመሳተፍ እና ሀሳባቸውን በነፃነት የመግለጽ መብት አላቸው ወይ?

ዜጎች እንዲበለፅጉ ማድረግ የሚቻለው እንዴት ነው?

ዜጎች እንዲበለፅጉ ለማድረግ የተለያዩ ዘርፎችን ያካተተ የተቀናጀ ስራ ያስፈልጋል። 

በጥቂቱ እንመልከት፣

1] ጥራት ያለው ትምህርት እና የክህሎት ልማት፣

- ተደራሽ እና ጥራት ያለው ትምህርት፦ ከቅድመ መደበኛ ትምህርት እስከ ከፍተኛ ትምህርት ድረስ ለሁሉም ዜጎች ጥራት ያለው ትምህርት በማረጋገጥ።

 - ተግባራዊ ክህሎቶች፦ ለገበያ ተፈላጊ የሆኑ ክህሎቶችን የሚያዳብሩ ስልጠናዎችን እና የሙያ ትምህርቶችን በማጠናከር።

 2] የጤና አገልግሎት ተደራሽነት እና ጥራት፣

  - የጤና መድን ስርዓት፦ ሁሉም ዜጎች ተመጣጣኝ በሆነ ዋጋ የጤና መድን እንዲያገኙ ማስቻል ወይም ሁለንተናዊ የጤና አገልግሎት በመስጠት።

  - የመሰረታዊ ጤና አገልግሎት፦ የህክምና ተቋማትን ማጠናከር እና ለሁሉም ማህበረሰቦች ተደራሽ ማድረግ።

3] የኢኮኖሚ እድገት እና የስራ ፈጠራ፣

  -የስራ እድሎች፦ አዳዲስ ኢንዱስትሪዎችን እና የንግድ ዘርፎችን በማበረታታት የስራ እድሎችን በመፍጠር።

  - የአነስተኛና ጥቃቅን ኢንተርፕራይዞች ድጋፍ፦ አነስተኛ ንግዶችን በብድር፣ በስልጠና እና በገበያ ትስስር መደገፍ።

  - የኢንቨስትመንት ማበረታቻ፦ የአገር ውስጥ እና የውጭ ኢንቨስትመንትን የሚስብ ምቹ ሁኔታ መፍጠር።

4] ፍትሃዊ የገቢ ስርጭት፣

  - ዝቅተኛ ደመወዝ፦ ተገቢ የሆነ ዝቅተኛ ደመወዝ መወሰን ይህም ሰዎች የኑሮ ወጪያቸውን መሸፈን እንዲችሉ።

  - የግብር ስርዓት: የሀብት ልዩነትን የሚቀንስ እና ገቢን በፍትሃዊ መንገድ የሚያከፋፍል የግብር ስርዓት መዘርጋት።

  - ማህበራዊ ደህንነት መረብ፦ ለተቸገሩ የሕብረተሰብ ክፍሎች የገንዘብ ድጋፍ እና የምግብ ዋስትና መርሃግብሮችን መዘርጋት። ጎዳና ተዳዳሪ ዜጎች ቁጥር፣ የልመና እና የዜጎች አዕምሮ ጤና ጉዳያ።

 5] መልካም አስተዳደር እና የህግ የበላይነት፣

  -ግልጽነትና ተጠያቂነት፥ በመንግስት አሰራር ውስጥ ግልጽነትን እና ተጠያቂነትን ማረጋገጥ።

  - ሙስናን መዋጋት፥ ሙስናን በትጋት መዋጋት እና የሕግ የበላይነትን ማስፈን።

  - የዜጎች ተሳትፎ፥ ዜጎች በሰላማዊ ትግል ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ ጉዳዮች ላይ በነፃነት እንዲሳተፉ ማበረታታት። 

 6] ዘላቂ ልማት እና የአካባቢ ጥበቃ፣

- የአካባቢ ጥበቃ፥ የአካባቢ ብክለትን በመቀነስ እና የተፈጥሮ ሀብቶችን በመጠበቅ ለወደፊት ትውልዶች ዘላቂ ህይወት ማረጋገጥ።

  - የአረንጓዴ ኢኮኖሚ፣ የአካባቢን የማይጎዱ እና የኢኮኖሚ ዕድገትን የሚያበረታቱ ዘርፎችን ማበረታታት።

ዜጎች እንዲበለፅጉ ማድረግ የማንኛውም ሀገር ቅድሚያ ሊሰጠው የሚገባ ጉዳይ ነው። የአንድ ሀገር ዜጎች አለም አቀፋዊ መለያ ፓስፖርታቸው የሚይዘው ኃይል የዜጎችን ክብር የሚያጎናጽፍ እስኪሆን ድረስ መንግስታት ተግተው ሊሰሩ ይገባል። ዜጎችም በርብርብ የዚህ ርዕይ ተጋሪ መሆን ይኖርባቸዋል።

ይህ ደግሞ ጠንካራ ኢኮኖሚ፣ የተረጋጋ ማህበረሰብ እና ደስተኛ ዜጎችን ለመፍጠር ይረዳል። 

የመንግስት ሀብት ግቡ የዜጎችን ብልጽግና ማረጋገጥ ነው።

መጽሐፉ በሦስት ዋና ዋና ምዕራፎች የተከፈለ ነው፡-

 * የግል ተግሣጽ (Self-Discipline): የፋይናንስ ስኬት መሠረት የሆነውን የራስን ተግሣጽ አስፈላጊነት በጥልቀት ይዳስሳል። የገንዘብ ልማዶቻችንን እንዴት መቅረጽ እንደምንችል፣ ከውድቀቶች እንዴት መማር እንደምንችል እና ለረጅም ጊዜ የሚዘልቅ ስኬት ለማግኘት የሚያስችሉ የአዕምሮ እና የባህሪ ስልቶችን ያብራራል። ይህ ምዕራፍ ከቁጠባ እስከ ኢንቨስትመንት ድረስ ባሉ የፋይናንስ ውሳኔዎቻችን ውስጥ ወጥነት ያለው አቀራረብን ለመገንባት ቁልፍ ግንዛቤዎችን ያቀርባል። አብዛኛው የማህበረሰባችን ክፍል አማኝ መሆኑን ታሳቢ በማድረግ የመፅሐፍ ቅዱስ ጥቅሶችን ይዟል። 

 * የፋይናንስ ነጻነት (Financial Independence): ሁለተኛው ምዕራፍ የፋይናንስ ነጻነት ጽንሰ-ሀሳብን፣ እንዴት እንደሚገለጽ እና ወደዚያ ግብ ለመድረስ ምን ዓይነት ተግባራዊ እርምጃዎች መወሰድ እንዳለባቸው ያብራራል። ገቢን የማሳደግ፣ ዕዳን የማስተዳደር፣ ገንዘብን ኢንቨስት የማድረግ እና የገንዘብ ፍሰት የመፍጠር ስልቶችን በአገራዊ ሁኔታ ላይ ተመስርቶ ይተነትናል። አንባቢዎች ከዕለት ተዕለት የገንዘብ ጭንቀት ተላቀው ብሩህ የፋይናንስ የወደፊት ጊዜ እንዲገነቡ የሚያስችሉ የመንገድ ካርታዎችን ያቀርባል።

 * ከ40 መጻሕፍት የተገኙ ቁልፍ ትምህርቶች (Key Takeaways from 40 Books): በመጨረሻው ምዕራፍ፣ ደራሲው 40ዎቹን ዓለም አቀፍ ምርጥ ሻጭ የግል ፋይናንስ መጻሕፍት ጠቅለል አድርጎ ያቀርባል። ከእያንዳንዱ መጽሐፍ የተገኙትን ዋና ዋና ትምህርቶች እና ተግባራዊ ግንዛቤዎች በቀላሉ ለመረዳት በሚያስችል መንገድ ያቀርባል። ይህ ምዕራፍ ለአንባቢዎች ሰፋ ያለ እውቀትን በአጭር ጊዜ እንዲያገኙ ያስችላቸዋል፣ የገንዘብ አስተሳሰባቸውን ለማበልጸግ የሚያስችሉ የተሞከሩ እና የተረጋገጡ ስልቶችን ያቀርባል። የንባብ ልማዶቻቸውን በእነዚህ መፅሐፍት ላይ እንዲያተኩሩ ለማገዝ የታሰበ ነው።

About the Author

Tesfa Belayneh

@tesfa_belayneh

Born Curious.